TE BELEVEN

Simone Weil
Wat wij de mens verplicht zijn

‘Mocht ze een man
geweest zijn, ze zou als een Wittgenstein
gepercipieerd worden’. Niet mijn woorden
maar wel die van de Duitse filosoof Wolfram
Eilenberger in zijn alom gelauwerd boek ‘Het
vuur van de vrijheid’, over vier
bijzondere vrouwelijke filosofes uit de XXe
eeuw: Hannah Arendt, Ayn Rand, Simone de
Beauvoir en Simone Weil.
En inderdaad, net
als Hannah Arendt pas sinds enige jaren
ernstig genomen werd in de (academische)
filosofenwereld, zo ook Simone Weil vandaag
en net als Hannah Arendt een heuse revival
gekend heeft, zo ook
Simone Weil: als filosofe is zij wat men
noemt incontournable geworden.
Maar Simone was meer
dan alleen maar filosofe. Ondanks haar
(Joodse) bourgeoisafkomst werd zij actief in
de communistische beweging, zo werkte zij
meer dan een half jaar als arbeidster in een
fabriek en engageerde zij zich als fervente
syndicaliste. Zij nam ook deel aan de
Spaanse burgeroorlog en geraakte daar zwaar
gekwetst. Als ze 26 jaar is geraakt zij
onder de indruk van de Christelijke mystiek
door haar bezoeken
aan Assisi en Solesmes, waar zij een
mystieke ervaring beleefde. Zij bekeerde
zich echter niet en bleef agnost. Als Joodse
moest zij begin 1940 naar New-York vluchten,
maar zij deed er alles aan om terug te keren
naar Europa, meer bepaald naar Londen, om
daar actief te zijn in het verzet, wat haar
ook lukte. In 1942 stelde men bij haar
tuberculose vast, waaraan zij een klein jaar
later stierf, jong: 34 jaar.
Tijdens haar korte
leven heeft ze veel geschreven maar is er
weinig gepubliceerd. Pas na haar dood
ontdekte men de rijkdom van haar geschriften
waarin de afwezigheid van een God – niet de
ontkenning ! - en vooral mededogen,
rechtvaardigheid en vriendschap
sleutelbegrippen zijn.
Thomas Crombez heeft
een van haar geschriften, Leçons de
philosophie – Lessen in filosofie
vertaald. Hij is de geschikte persoon om ons
op 22 oktober as. om 10.30 u. in het
Veltershof te Veldegem kennis te laten
maken met de persoon en het werk van Simone
Weil.
Inkom: 6 euro -
drankje achteraf

12de Thomas Mannlezing
jean-Paul Van Bendegem

Op de homepagina van
de website van Jean-Paul Van Bendegem (jeanpaulvanbendegem.be)
staat een prachtige formule, nou ja,
esthetisch gezien dan, want ik begrijp er
geen jota van. Het gaat om een zogenaamde
kettingbreuk en deze hier citeren zou ook
moeilijk kunnen, het zou lonken naar een
soort visuele wiskundige poëzie zijn. Maar,
het dient gezegd, de formule intrigeert mij,
net zoals de persoon zelf – niet die van de
formule, want dit is een Indische
wiskundige, ene
Ramanujan, maar degene die deze formule op
zijn website geplaatst heeft: filosoof en
wiskundige Jean-Paul Van Bendegem. Voor mij
is die formule enkel geraas(kal) en ja ook
een beetje geruis, zeker hetgeen na het
gelijkheidsteken staat: Öpe/2
Met smartphone en
Google is het een koud kunstje om dit op te
lossen, het resultaat is namelijk
2,066365677…
Een irrationaal (en
irrationeel) getal en als je ’t mij vraagt -
om in wiskundige termen te blijven - honderd
procent nutteloos. En toch zijn er freaks
die het niet kunnen laten: Euler, die het
getal e uitvond, was zo iemand bijvoorbeeld.
Van Bendegem ook.
Voor een wiskundige
moet zo’n formule als (harmonische) muziek
in de oren klinken, voor de leek is dit, ik
zei het al: geraas en geruis. En laten die
twee items nu het onderwerp zijn van de
komende Thomas Mannlezing. Nee, verwacht
geen wiskunde à la
Ramanujan, maar eerder een bijwijlen fijn
humoristisch betoog over en een pleidooi
voor imperfectie, want ja, zo vraagt Van
Bendegem zich af:
vanwaar onze obsessie met klasseren,
rangschikken en ordenen? Waarom zijn er
altijd mankementen? Waarom gaan dingen
kapot? Waarom is perfectie niet haalbaar? En
bovenal wat zou er mis zijn met imperfectie?
Jean Paul Van
Bendegem is altijd een belevenis. Hij oreert
als geen ander en niets menselijks is hem
vreemd. Zijn gedachten zijn (vogel)vrij.
Voor de toehoorder is het telkens opnieuw
een avontuur, een belevenis: je weet niet
wat je te wachten staat en nog minder waar
Van Bendegem zal eindigen.
Zorg dat je deze
lezing in het Veltershof te Veldegem op
19 november ek. om 10.30 u. niet mist!
Inkom: 8 euro -
receptie achteraf

Mag ik nog trots zijn?
Martha Claeys

Is Martha Claeys de
‘coming woman’ van de (Nederlandstalige)
filosofie? Als je het nieuws in het
filosofische wereldje zo een beetje volgt
zou je beslist denken van wel. Overal
verschijnen er interviews en bijdragen van
haar, geeft ze lezingen, leidt ze
filosofische seminars enzovoort. De reden?
Haar opgemerkt boek over Trots. De
filosofie van een emotie.
Hoe komt ze erbij om
over zo’n wat dubieus onderwerp onderzoek te
verrichten? Associëren wij trots niet vaak
met macho, ijdelheid en zo?
Martha Claeys zegt
hier zelf over: ‘De manier waarop ik
trots aan het werk zag in de maatschappij en
in mezelf vond ik verwarrend. Daarom wilde
ik trots verkennen, omdat mijn eigen houding
heel ambigu was. Ik wilde eerst met een
definitie komen, zoals filosofen doen, en de
concepten helder krijgen. Mijn familie komt
uit West-Vlaanderen. Daar is trots zoiets
als arrogantie. Het heeft me dus nogal
verbaasd dat mijn boek toch een best
positief verhaal over trots is geworden.’
En dat is ook zo.
Martha Claeys houdt immers een pleidooi voor
trots, maar dan wel trots om
gelijkwaardigheid te bevorderen. Zo
onderscheidt zij drie vormen van trots, drie
manieren om jezelf op waarde te schatten.
Martha Claeys in een interview: ‘De
eerste is zelfwaardering. Dat gaat over het
leveren van een bijzondere prestatie of
inspanning, een overwinning behalen over
jezelf of iemand anders. De tweede houding
benadrukt juist het idee van gelijkheid. Dat
noem ik zelfrespect. Die vorm van trots gaat
uit van het oordeel dat je niet iets hoeft
te doen om respect te krijgen. Het feit dat
je mens bent is daarvoor genoeg. De derde
vorm van trots gaat over het idee dat je
jezelf mag vieren om wie je bent, juist
vanwege hoe je verschilt van anderen. Dat
idee noem ik zelfliefde. Zelfwaardering,
zelfrespect en zelfliefde dus, dat is de
driedeling die ik hanteer. Ik denk dat die
drie vormen van trots een verschillende
morele grammatica hebben, met verschillende
voorwaarden en valkuilen.’
Martha Claeys over
Trots op zondag 10 december ek. om 10.30
u., in het Veltershof te Veldegem.
Inkom: 6 euro -
drankje achteraf

Programma
2023
5 februari |
Peter de Smet |
Alexandrië |
Een kijkje in de bibliotheek |
5 maart |
Thomas Crombez |
De moord op de kunst |
Een uitdaging voor de denker |
26 maart |
Bart Madou |
Caravaggio |
Een onstuimige vernieuwer |
30 april |
Gaea Schoeters |
Seksisme in de literatuur |
Een optimistische woede |
4 juni |
Henk Vandaele |
Martha Nussbaum |
Filosofe & activiste |
3 september |
HBG is mmm...! |
Magisch Mysterieus Moment |
De schoonheid van de
troost |
24 september |
Bart Madou |
Na ons de zondvloed |
De stijging van de zeespiegel |
22 oktober |
Thomas Crombez |
Simone Weil |
Wat we de mens verplicht zijn |
19 november |
Jean-Paul Van Bendeghem |
12de Thomas Mannlezing: Geraas en geruis |
Een pleidooi voor imperfectie |
10 december |
Martha Claeys |
Mag ik nog trots zijn? |
De filosofie van een emotie |
Alle
lezingen
gaan
door in
DC
Veltershof,
Koning
Albertstraat
11,
Veldegem
Alle
lezingen
vangen
aan om
10.30
uur.
Inkom: 6
euro per
lezing,
behalve
de
Thomas
Mannlezing:
8 euro

DC
Veltershof,
Koning
Albertstraat
11,
Veldegem
Er is
een
beperkte
parking
rond het
gebouw
en een
ruime
ondergrondse
parking,
bereikbaar
via de
Rembertstraat.
Er zijn
ook
parkings
achter
de kerk
en op de
markt,
elk op
ca. 300
m.


©
Copyright
2023
ALLE
RECHTEN
VOORBEHOUDEN
Het
Beleefde
Genot
vzw -
Doornlaan
8 - 8210
Zedelgem
tel 0498
73 58 73
-
www.hetbeleefdegenot.be
-
info@hetbeleefdegenot.be
BTW BE
0893.747.805
-
rekening
IBAN:
BE71
0014
8517
3969 (BIC:
GEBA BE
BB)
Laatst
bewerkt:
25 september 2023