Woord
vooraf
Beste lezer,
Vooreerst een woord van dank voor de vele positieve commentaren die
we in onze enquête mochten ontvangen – je leest er meer over in een
kort verslag door Bart Madou. Het geeft in elk geval moed om ermee
door te gaan. En al moeten we ons nog eens dieper bezinnen over de
exacte ‘missie en visie’ van dit magazine, voor mij is die
duidelijk: ons enthousiasme voor cultuur - en literatuur in het
bijzonder - delen en zoveel mogelijk mensen warm maken om mee te
genieten.
En wat genieten betreft: wat is er fijner op een donkere winteravond
dan in een dekentje gewikkeld weg te dromen bij een goed boek?
Daarom neem ik jullie in deze editie van Toverberg mee naar de
bibliotheek. Daar kan je immers de meest bevreemdende avonturen
beleven, getuige mijn Elsenspinsel. Of dat ook al zo was in
de allereerste bibliotheek, die van Alexandrië, dat vernemen we
tijdens een van de lezingen die de komende maanden Te beleven
zijn.
Hoe dan ook moeten we boeken koesteren, vraag dat maar aan de
vrouwelijke, Pools-Joodse boekhandelaar waar Marie-Rose D’Haese haar
Chapeau voor afneemt. We rijden naar haar toe met de
Kindertrein uit de Kathebelletjes van Katherine Muylaert. Die
brengt ons meteen Over de grens, waar we een klagende Amor
ontmoeten. Dat de liefdesgod het tegenwoordig lastig heeft bij de
selfie-verslaafde jeugd hoeft niet te verwonderen, maar misschien
was dat vroeger ook al zo? Bart Madou heeft alvast Gelezen en
goedgekeurd hoe ook toen, met spiegel en palet in de hand,
zelfportretten werden gemaakt. Wellicht hadden de heren en dames in
kwestie zich vooraf zo goed mogelijk opgesmukt, een beetje zoals de
Henna-kunstenares, een Buitenbeentje van Marie-Claire Devos.
Wie het zonder tekentalent of selfiestick moest rooien, kon altijd
nog beroep doen op grote meesters om zijn of haar beeltenis te laten
vereeuwigen. Zoals de la Tour dat deed met Madame de Pompadour in
Bart Madou’s Proustiana, of zoals Buitenbeentje Frans
Masereel, die volgens Rita Vanhoutte weer is opgedoken in
Blankenberge.
Maar al die ijdelheid leidt op de duur tot nihilisme, en dat hebben
we al eens Beleefd. Als we niet oppassen, bant Amor de
vrouwen uit zijn leven en neemt hij net als Bart Madou voorgoed
afscheid van zijn Femmes de la vie. Hoog tijd dus voor wat
zelfkritiek! Gelukkig kan Carine Vankeirsbilck ons daar, samen met
Doordenker Socrates, bij helpen. En als dat niet volstaat,
kunnen we misschien lessen trekken uit het Evangelie volgens
Mattheus, prachtig verfilmd door Pier Paolo Pasolini in
Pathéscope. Pasolini zou trouwens 100 zijn geworden dit jaar:
Ad multos annos!
De film brengt ons bij eenvoudige herders tussen grazende schapen.
Of dat karolingers zijn zoals in de Poëzie van Patrick
Vanhaelemeersch, dat weet ik niet. Maar als je ze lang genoeg telt,
komt de Zandman langs. Al is die misschien niet zo onschuldig als
hij eruit ziet, vraag dat maar aan Bart Madou. Klaas Vaak durft
immer al eens nachtmerries meebregen. Over zwaardvissen of zo.
Andreas Van Rompaey weet waarom!
In elk geval: slaap zacht, droom zoet, en moge het jaar 2022 in
culturele schoonheid eindigen!
Veel leesplezier.
Els Vermeir
(*) deze Toverberg wordt op 21 maart 2023 integraal op
deze pagina gepubliceerd