Eén dag voor de 200^ste verjaardag van Eduard Douwes Dekker, alias Multatuli, was Jan Vandekerckhove te gast bij Het Beleefde Genot met een lezing over de Ideeën van Multatuli.

Inderdaad, in zeven bundels heeft Multatuli allerlei ideeën uitgewerkt, in de vorm van essays, verhalen, aforismen, brieven, paradoxen en zelfs een toneelstuk.

Meer dan duizend van die ideeën zijn verspreid over de meer dan tweeduizend bladzijden.

Hierin leren wij Multatuli kennen als een bijzonder begenadigd schrijver met een heldere en zwierige taal, vaak satirisch of ironisch en bijwijlen kon hij ook erg sarcastisch uit de hoek komen. Zijn meningen die we daarin lezen zijn verbluffend actueel en zijn tijd ver vooruit, denk maar aan zijn aanklacht tegen het onrecht aan de Javanen aangedaan door het Nederlands koloniaal bewind of zijn standpunt over de vrouw, waarin hij zich als een ware feminist ontpopt. Gelijke rechten voor man en vrouw, het was voor hem de evidentie zelve. En over God: de enige God die hij wilde kennen was de natuur en het zoeken naar kennis van die natuur was zijn religie.

Waarlijk, Multatuli mag best tussen de allergrootsten van de Nederlandse literatuur geplaatst worden. In Vlaanderen maar vooral in Nederland wordt hij dit jaar overvloedig herdacht met publicaties, congressen en tentoonstellingen. Veel informatie vindt u op multatuli-museum.nl.

Zondag 19 januari, onze eerste activiteit. Jacques Descamps bracht ons een boeiende en verhelderende lezing over drie van onze grootste dichters uit de voorbije decennia. Hoewel zijn insteek ‘close reading’ was, nam Jacques toch even de tijd om enkele toepasselijke biografische gegevens van de dichters op te sommen of in herinnering te brengen. Begonnen werd met Moeder van Hugo Claus, gevolgd door zijn West-Vlaanderen. Beide gedichten zagen en hoorden wij door de dichter zelf lezen in zijn onnavolgbare stijl. Rutger Kopland kreeg meer aandacht. Van hem lazen wij Onder de appelboom, heel mooi geduid door Jacques Descamps. Verder was het interessant om Koplands subtiele moedergedicht De moeder het water te vergelijken met Claus’ rauwere Moeder. Kopland, bedrieglijk eenvoudige zinnen en woorden, maar met een ongelofelijke diepgang. Ook Kopland zagen en hoorden we in een kort filmpje.

Tenslotte de nog enig levende dichter van de drie: Leonard Nolens, de meest mysterieuze wellicht. Heel mooi zijn gedicht Zonder mij, met de gevatte openingszin: ‘Wat kan ik voor je doen, ik heb alleen maar woorden.’ Maar welke woorden! Nolens is een poëtisch fenomeen, een zeldzaam prachtige dichtersziel.