Bruno Schulz en Mieczysław Weinberg
Foto Stefaan Huysentruyt

Bruno Schulz en Mieczysław Weinberg

Beleefd op zondag 29 september 2024 in LDC Veltershof, Veldegem : Bruno Schulz en Mieczysław Weinberg

Een laatste tweeluik in de reeks ‘Onbekend (?), niet onbemind’ door Bart Madou op 29 september jl. ging over twee Poolse joden: de schrijver en tekenaar Bruno Schulz en de componist Mieczysław Weinberg.

Bart Madou in het Veltershof tijdens de lezing - Foto Stefaan HuysentruytIn het eerste deel van de lezing ging alle aandacht naar Bruno Schulz: zijn korte leven en gewelddadige dood kwamen ter sprake en uiteraard zijn twee romans of eerder bundels bijeen horende verhalen: De kaneelwinkels en Sanatorium Clepsydra. Uit beide werken werden fragmenten voorgelezen, waarbij duidelijk de exuberante, kleurrijke en feeërieke taal tot uiting kwam. Er werd ook ingegaan op de bijzondere status van zijn geboortestad Drohobytsj, een plaats die hij quasi niet verlaten heeft, maar die oorspronkelijk tot Polen behoorde (de inwoners spraken Pools), later tot de dubbelmonarchie Oostenrijk-Hongarije, tijdens WO II door nazi-Duitsland geannexeerd werd, ten slotte ingelijfd werd bij de Sovjet-Unie en vandaag in Oekraïne gelegen is. De ’roof’ van de Bruno Schulz’ muurschilderijen uit het huis van de SS-commandant Felix Landau door een Israëlisch ‘commando’ na de ontdekking ervan kwam eveneens aan bod. Ten slotte werd even stilgestaan bij zijn tekeningen die vooral bekendheid verwierven door zijn nog tijdens zijn leven verschenen boekje ‘Boek der idolatrie’.

Vooraleer wij kennismaakten met Mieczyslaw Weinberg konden wij naar een fragment uit het 7de Strijkkwartet van Weinberg luisteren, met herkenbare verwijzingen naar Sjostakovitsj. Het leven van Weinberg zag er helemaal anders uit dan dat van Schulz. Tijdens zijn jonge jaren moest hij enkele malen vluchten voor het oprukkende Duitse leger, eerst vanuit Warschau naar Minsk en daarna naar Tasjkent. Eindelijk kon hij zich dan vestigen in Moskou, waar hij hechte vriendschap sloot met de grootste Russische componist van het ogenblik: Dimitri Sjostakovitsj. Meer dan twintig jaar zouden ze elkaar blijven ontmoeten en hun nieuwe creaties voorspelen. Niet te verwonderen dat ze elkaar ook wederzijds beïnvloed hebben. Zijn hele leven in Rusland moest hij, net als vele andere kunstenaars, schipperen om in de pas van het regime te lopen. Men verwachtte optimistische, heroïsche, socialistisch-realistische kunst en dat gold zeker ook voor de muziek. Het was de rol van de door de overheid gecontroleerde en bemande Componistenbond om de ‘zuiverheid’ van de muziek te garanderen.

Deze lezing werd afgesloten met het beluisteren van de eerste maten van Weinbergs vioolconcerto.


Bijlage van zondag 29 september 2024


  • Foto Stefaan Huysentruyt

Deze pagina werd laatst bijgewerkt op 03/10/2024 21:56:36.